"Amor Patriae nostra Lex!”
"Miłość do Ojczyzny naszym prawem!” – motto Husarii

Husaria – doskonale zdyscyplinowana kawaleryjska formacja bojowa siejąca spustoszenie na polach bitew XVI i XVII wieku. Husarze byli dumą armii polskiej i postrachem wroga – niezależnie czy była to piechota, kawaleria czy strzelcy. Odziani w ciężkie zbroje, uskrzydleni, z kopią w ręce a mieczem i pistoletami u boku stanowili niszczycielską siłę.
Gdziekolwiek pojawili się dumni, skrzydlaci Husarzy – dziesiątkowali przeciwnika i miażdżyli go swoją przewagą.

Przez cały XVII wiek husaria dumnie nosiła miano niepokonanej formacji. Polacy i Litwini walczyli równie dobrze z lekkozbrojnymi Tatarami, ciężką jazdą zachodniego typu i piechotą uzbrojoną w broń palną. Zdarzało się nawet, że najemnicy wroga zgadzali się na służbę, ale zaznaczali, że z husarią nie będą walczyć.
Wielkie zwycięstwa polskiej kawalerii husarskiej to między innymi:
Bitwa pod Cutrea de Argesz (25 XI 1600), gdzie armia polska pod dowództwem Jana Potockiego licząca sobie 1450 żołnierzy (w tym 950 husarzy), pobiła armię wołoską (7000 żołnierzy) dowodzoną przez Udreę. Wróg miał ponad 7-krotną przewagę.
Bitwa pod Kircholmem (27 IX 1605), gdzie armia Wielkiego Księstwa Litewskiego (3 750 żołnierzy, w tym 1750 husarzy) pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza, pobiła trzykrotnie liczniejszą armię szwedzką (12 300 żołnierzy) dowodzoną przez szwedzkiego króla Karola IX (wcześniej noszącego tytuł księcia Karola Sudermańskiego). Ponad 3-krotna przewaga przeciwnika, jeśli liczymy inne formacje na równi z husarią.
Bitwa pod Kłuszynem (4 VII 1610), gdzie dysproporcja sił była jeszcze większa, bo 5:1 (35 000 Rosjan i zaciężnych cudzoziemców przeciwko ok. 6 800 wojsk polskich dowodzonych przez Stanisława Żółkiewskiego). Właśnie w tej bitwie najbardziej uwidoczniła się wartość bojowa husarii. Husarzy było pod Kłuszynem 5 556. Niektóre roty musiały szarżować po 8-10 razy by pobić pięciokrotnie liczniejszego wroga. W tej bitwie pokazali swoją uniwersalność. Doskonale radzili sobie z lekką jazdą typu wschodniego, jak i ciężką zachodnioeuropejską rajtarią; bez większych problemów poradzili też sobie z piechotą zachodniego typu.
Bitwa pod Chocimiem 7 IX 1621, kiedy to 600-640 jazdy polsko-litewskiej (w tym 520-560 husarzy) pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza, rozbiło ok. 10 000 jazdy i piechoty tureckiej. Około 16-krotna przewaga wroga.